وبلاگ هــم انــدیشـی دینــی

بسم الله الرحمن الرحیم

بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید.

 از فرهنگ اسلامی تا فرهنگ غربی!  

ما از یک دید دو نوع رابطه داریم. رابطه با خدا و عالم ملکوت و رابطه با دیگر انسان­ها.

دنیای غرب در صدد است تا رابطه­ی انسان را با عالم ملکوت و بندگی خدای یکتا قطع کند روی همین حساب کاری با این رابطه ندارد. اما برای نظم بخشی به زندگی دنیایی خود در رابطه با برخی از مصادیق روابط انسانی ورود پیدا کرده و بعضا به توفیقاتی هم دست پیدا کرده است.  

قرآن کریم ایمان را شرط پذیرش اعمال صالح قرار داده و می­فرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ؛ هر کس کار شایسته‏اى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مى‏داریم و پاداش آن­ها را به بهترین اعمالى که انجام مى‏دادند، خواهیم داد.»

در جای دیگر هم پشت کردن به ایمان را موجب فرو ریختن اعمال صالح می­داند: «وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ؛ و کسى که انکار کند آن­چه را باید به آن ایمان بیاورد، اعمال او تباه مى‏گردد و در سراى دیگر، از زیان­کاران خواهد بود».  

دنیای غرب با پشت کردن به این واقعیت بزرگ، چشم از آخرت فرو بسته و با تمرکز در دنیا سعی در آباد کردن دنیای خود دارد. ظاهر فریبنده­ی آن­ها و تبلیغات وسیعی که در عرصه­ی رسانه انجام می­دهند موجب شده تا برخی از افراد ظاهر بین هم فریب آن­ها را خورده و نقش ایمان به خدا را در زندگی خود کم­رنگ و یا حتی نادیده بگیرند!  یکی از نمونه­های این نگرش نادرست در بین برخی از مردم به خوبی آشکار شده است. وقتی در میان آن­ها روی صحبت را باز کرد و می­گوییم حق الناس موجب جهنمی شدن انسان است، به راحتی پذیرا هستند اما اگر کسی بگوید کفر به خدا و کنار گذاشتن ایمان موجب جهنمی شدن است، در چنین شرایطی است که شروع به اعتراض می­کنند و پذیرای چنین حرف متینی نیستند!

پیام فیلم کلید اسرار نمونه­ی بارزی در شکل­گیری این روند نامبارک است. در این فیلم هیچ سخنی از ارزش و اهمیت عبودیت خداوند نیست و در صدد است تا چنین وانمود کند که صرفا با رعایت حقوق دیگران و انجام برخی اعمال صالح می­توان انسانی سعادت­مند بود. در این فیلم تنها کسانی محکوم هستند که مردم آزاری کنند و حقوق مردم را رعایت نکنند، و افرادی که حق دیگران را دعایت کنند و آداب شهروندی را زیر پا نگذارند مورد توجه خداوند هستند، هر چند که تقیدی هم به آداب شرعی نداشته باشند.

این اندیشه­ی شوم حتی در سینمای کشور اسلامی ما هم راه پیدا کرده تا جایی که وقتی سخن از فضایل انسانی به میان می­آید و وقتی که بناست در یک ماه رمضان سریالی معنوی ساخته شود، هیچ سخنی از محکومیت افراد بی­نماز، بدحجاب و بی­تقوا به میان نمی­آید، بلکه در اینجا هم تنها انسان­های مال مردم خور، مردم آزار و امثال آن مورد نکوهش قرار می­گیرند.

این نگرش مغرضانه تنها به عرصه­ی فیلم و سینما خلاصه نمی­شود؛ بلکه در عرصه­های دیگر فرهنگی هم راه یافته است. به عنوان مثال کمیته­ی فرهنگی شهرداری کشور اسلامی خود را چندان ملتزم نمی­بیند که در بهبود رابطه­ی شهروندان با خدای هستی کاری انجام دهد، بلکه آن­ها هم با تبعیت نا آگاهانه از دنیای غرب، آداب شهروندی را تنها در رعایت برخی از روابط اجتماعی خلاصه می­بینند و تمام تلاش خود را در همین راستا به خرج می­دهند. گویا فراموش کرده­اند که تقوای الهی و اعمال عبادی، موجب آبادانی دنیا و آخرت انسان­هاست و زمینه­ی سعادت دنیوی و اخروی آن­ها را فراهم می­آورد.  

وقتی در میان برخی جوان گفته می­شود شخص دزد و مردم آزار جهنمی است، کسی اعتراض نمی­کند. اما اگر بگوییم شخص بی­دین یا بی­نماز جهنمی است، اعتراض­ها شروع می­شود. یعنی ادامه­ی این روند موجب می­شود تا جوان امروز روز به روز دین فاصله بگیرد و رابطه­ی با خدا را از عبودیت خارج کرده و منحصر در برخی از مصادیق روابط انسانی تلقی کند!!!

لازم به ذکر است که این نوشته هرگز به معنای بی­ارزش بودن خدمت به خلق نیست؛ چرا که در حدیثی قدسی چنین آمده: «الْخَلْقُ عِیَالِی فَأَحَبُّهُمْ إِلَیَّ أَلْطَفُهُمْ بِهِمْ وَ أَسْعَاهُمْ‏ فِی‏ حَوَائِجِهِمْ‏؛ مخلوقات عائله­ی من هستند و دوست داشتنی­ترین آن­ها نزد من کسی است که به آن­ها محبت بیشتری داشته باشد و در برآورده کردن حوائجشان کوشاتر باشد»؛ بلکه همان­گونه که قبلا هم ذکر شد، این کلام بدان معناست که تمام کارهای انسان تنها در سایه­ی عبودیت خدای یکتا ارزش پیدا می­کند و عمل بدون ایمان و بندگی خدای یکتا همانند لوستر زیبایی است که در تاریکی شب هیچ نوری برای روشنایی ندارد.  

در قرآن کریم چنین آمده: «اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها؛ بدانید خداوند زمین را بعد از مرگ آن زنده مى‏کند!» امام صادق (علیه­السلام) در تفسیر این آیه فرمودند: یعنی خداوند، نظام دنیا را به سوی عدل برمی­گرداند، بعد از آن که در ظلم غوطه­ور شد: «الْعَدْلَ‏ بَعْدَ الْجَوْرِ». یعنی زمینی که در آن عدالت باشد زمین زنده و زمینی که در آن ظلم باشد، زمینی مرده است. پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) هم ضمن اشاره به پر شدن زمین از عدالت در زمان حضرت بقی? الله (علیه­السلام)، می­فرماید: آن حضرت قلوب بندگان خود را سرشار از عبادت می­کند: «یَمْلَأُ قُلُوبَ‏ عِبَادِهِ‏ عِبَادَةً». یعنی زنده شدن زمین به عدالت است و عدالت هم به معنای پر شدن قلوب بندگان از عبادت خدای یکتاست.

در روایتی زیبا از پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­آله) نقل شده که وقتی به معراج رفت خداوند او را مورد خطاب قرار داده و با او تکلم نمود در قسمتی از این روایت خدای یکتا به امام زمان (علیه­السلام) اشاره می­کند و می­فرماید: «وَ بِالْقَائِمِ مِنْکُمْ أَعْمُرُ أَرْضِی بِتَسْبِیحِی وَ تَقْدِیسِی وَ تحلیلی [تَهْلِیلِی‏] وَ تَکْبِیرِی وَ تَمْجِیدِی» به وسیله­ی قائم از آن­ها زمین را با تسبیح و تقدیس و تحلیل و تکبیر و تمجید خود آباد می­کنم. این روایت هم گویای این حقیقت است که مصداق اکمل عمران و آبادانی زمین، در تسبیح، تهلیل و عبودیت خداوند است.   

کلام آخر این که فرهنگ منهای خدا، «درخت بی ثمر» است و فرهنگ عبودیت، «شجره­ی طیبه» است. لذا بر مسئولین فرهنگی ما لازم است تا با دقت و تدبیر لازم و با تمسک بر عبودیت خدای یکتا و نیر با حرکت در مسیر ولایت در دام کوره راه­های غرب نیفتند و جامعه را انباشته از یاد و ذکر خدای سبحان نمایند.             و من الله توفیق.

پی نوشتها:      . سوره­ی نحل، آیه­ی97.      . سوره­ی مائد، آیه­ی5.      . الکافی، جلد2، صفحه­ی99.      . سوره­ی حدید، آیه­ی17.       . الکافی، جلد8، صفحه­ی267.       . بحارالانوار، جلد51، صفحه­ی74.       . بحارالأنوار، جلد18، صفحه­ی342و 344/ الأمالی‏للصدوق، صفحه­ی632 و 633